Cách làm bộ tách tầng cho Tên Lửa Nước đuôi bi nhựa nòng 9 li
Giới thiệu
Tên bộ tách M3S (Mark III Stager)
Cơ chế sau đây được phát triển và xây dựng theo hướng
để tên lửa nước (TLN) nhiều tầng có
thể tách tự động sau khi phóng. Nó hoạt động dựa vào đuôi bi nhựa Gardena 9mm
khi áp lực giữa hai phần thân đột ngột giảm, sinh ra một lực đẩy giúp TLN tự
tách ra.
Chú ý:Nên đọc cụ thể từng
bước để chắc chắn rằng bạn sẽ không lỡ hay nhầm một công đoạn nào.
Cách hoạt động
Chúng ta sẽ tạm bỏ qua cơ chế cụ thể và các nguyên lý,
định luật vật lý giúp hệ thống này hoạt động. Vì bài viết khá dài nên tôi sẽ
chỉ đề cập đến cách làm mà thôi. Còn cơ chế cụ thể sẽ có ở một bài viết khác.
§1 x đuôi bi nhựa Gardena (hay có một
số nơi gọi là co nối nhanh nhựa). Hiện tại hàng Mỹ xịn (màu đỏ hoặc cam) tại Việt Nam
rất hiếm, chủ yếu là hàng Tàu nhái (màu xanh) hoặc Việt Nam sản xuất (màu vàng),
so với hàng Mỹ thì loại xanh này chịu được áp suất kém hơn, trên 120psi là bắt
đầu có hiện tượng rò nước. Hiện Hội TLN Việt Nam chưa nhận cung cấp vật liệu
loại xịn, chúng tôi sẽ cố gắng tìm được nguồn hàng sớm nhất cho các bạn. http://www.amazon.com/Gardena-36917-Garden-Quick-Connector/dp/B00004SDYI/ref=pd_sim_ol_3
§3 x lò xo được lấy ra từ 3 cái
Gardena (hoặc các bạn có thể lấy một lò xo có đường kính khoảng 1 inch dài tầm
6-8cm)
§Keo dán Epoxy (nên pha với tỉ lệ 1:1
hoặc 1.2:1 nghiêng về độ cứng)
Dụng cụ
§Máy khoan và mũi khoan 5mm (cùng
đường kính với ống nước truyền nhỏ ở trên)
§Giấy nhám hoặc giấy ráp (có bề mặt
là các hạt nhôm hoặc cát)
§Kéo
§Dao rọc giấy
§Kìm
Quy trình làm
1.
Cơ chế này được thiết kế dựa trên nắp đuôi bi Gardena
được tạo ra từ nắp chai 1.5l + đầu đuôi bi Gardena. Do đó, bạn nên tham khảo
cách làm dựa vào 2 video sau (đừng ngại vì nó là tiếng anh, bạn chỉ cần nhìn
cách làm và các bước là sẽ làm được ngay ấy mà, hướng dẫn cụ thể lắm).
Phần 1 :
Phần 2 :
Hãy cố gắng
tạo ra một cái nắp thật tốt, thật kín và chặt để tránh rò khí.
2.
Đảm bảo đủ các nguyên vật liệu đã nêu ở trên.
3.
Về ống T8 FTC, bạn có thể tạo từ mica, cắt nó làm sao
để tạo thành đoạn ống 70mm với đường kính là 1 inch. Để cuốn mica thành ống ta
có thể dùng băng dính điện cuốn ở ngoài, ở nơi 2 mép thẳng tiếp xúc nhau, bạn
nên dán chúng bằng keo 520 hoặc keo dán kính.
Lưu ý lúc cắt bạn nên cắt sao cho nó
thật tròn trịa và thẳng mép cắt, bạn có thể dùng giấy ráp để mài cho nó đều
nhau.
Nên
dùng bút dạ vẽ rồi cắt theo đường đó cho thật đều.
4.
Bạn có thể cuốn vào và dùng con dao rọc giấy để cẳt
theo đường đã vẽ sẵn. Nhớ là phải thật đều nhé, sau khi cắt dùng giấy ráp chà
xát vào.
5.
Cắt thêm một đoạn mica, với độ dài khoảng 3.5 cm.
6.
Công đoạn này khá khó để diễn tả,
bạn nên xem kỹ hơn ở video sẽ giới thiệu ở cuối bài viết.
Bạn dùng miếng mica vừa cắt được,
lồng vào phần khớp kéo xuống của Gardena rồi sau đó lại kéo Gardena về vị trí
cũ. Thì phần lớp ngoài (màu cam) sẽ tuột ra ngoài và để lộ phần trong là lò xo
chúng ta sẽ lấy ra để ghép vào một bộ phận khác của cơ chế tách tầng này.
Lưu
ý: nếu bạn nào tìm được lò xo ngoài có độ cứng, cũng như độ dài tương đồng với
bộ 3 lò xo của Gardena thì có thể bỏ qua bước 5 và 6. (nên kiếm ở trong đồ
chơi trẻ em)
7.
Ở dưới Gardena, có một cái lỗ nhỏ. Dùng đất sét để bịt
nhẹ cái lỗ đó lại. Chỉ cần một lớp đất sét mỏng thôi nhé.
8.
Đất sét bạn dùng để ép xuống bàn, sau đó ấn đầu nhỏ
Gardena, để nó bám vào và dựng đứng như hình.
Sau đó, chúng ta dùng keo Epoxy để
đổ lên phần trên đất sét, nằm trong vùng đầu nhỏ của Gardena, nên chỉ đổ một
lớp mỏng từ 4-6 mm thôi. Bạn nhớ trộn cẩn thận 2 loại keo Epoxy để sau cho độ
cứng và độ dẻo thật đều, nên ở tỉ lệ 1:1 hoặc 1:1.2 (về độ cứng)
Đợi
keo đông đặc và cứng lại, khoảng sau 24 tiếng.
9.
Chuẩn bị sẵn nắp chai. Nên là nắp chai Pepsi hoặc
Coca, ko nên dùng nắp chai Lavie.
10.
Dùng mũi khoan 5mm khoan xuống chính giữa nắp chai.
Hãy làm cẩn thận vì nếu bạn ngoáy làm lỗ to lên, thì sẽ buộc phải làm lại. Độ
chính xác và tỉ mỉ đòi hỏi rất cao ở khâu này.
11.
Cũng dùng mũi khoan đó, khoan lên chỗ mà chúng ta đã
dùng keo Epoxy để bịt lại (lưu ý là keo đã khô và cứng lại rồi).
12.
Dùng kéo cắt một đoạn từ 220-230mm đoạn ống truyền nhỏ
trong mà ta đã chuẩn bị.
Lấy
những cái bút bi đã chuẩn bị, tách lấy phần đầu của bút ra. Nên chuẩn bị những
cái bút bi mà phần đầu của nó có thể vặn ra được, ko phải dùng cưa để tách ra
nữa.
Chuẩn bị sẵn cả vài chiếc kim đầu tròn.
13.
Dùng lực mạnh để ép phần đầu bút
càng sâu càng tốt vào đầu ống truyền nhỏ. Có thể dùng chiếc đinh tán để làm vật
tựa và cố định lại. Sau đó dùng tay ấn thật chặt phần đầu lại.
Phần còn lại của bước này là dùng
kéo cắt sắt, cắt bỏ phần đầu tròn của chiếc kim ra. Rồi nhét phần đầu kim tròn
đó vào trong phần đầu của bút, sau khi đã gắn nó vào ống truyền nhỏ.
Tiếp
theo, dùng lực ấn của tay, ấn thật mạnh chiếc đầu tròn vào trong đầu bút, với
điểm tựa là đầu chiếc đinh tán.
14.
Xuyên phần còn lại của chiếc kim đầu
tròn đã cắt ra qua đầu bút bi để cố định lại phần đầu tròn ở trong đó.
Bạn
có thể lợi dụng nhiệt độ để xuyên qua dễ dàng hơn, bằng cách dùng dùi nung nóng
đỏ rồi chọc qua đầu chiếc bút vốn được làm từ nhựa.
15.
Cắt phần dài thừa của chiếc kim đi, để lại phần nhỏ
như trong hình. Dùng kìm bẻ cong đầu kim xuống để cố định lại.
16.
Bạn có thể làm phần nối giữa đầu ống truyền nhỏ và đầu
bút chặt hơn bằng cách dùng dây đồng quấn lại cho nó thật chắc.
17.
Hình vẽ này thể hiện mặt cắt của bộ phận chúng ta vừa
làm xong.
18.
Dùng băng dính để cố định chặt hơn miếng mica mà ta đã
làm ở trên. Lưu ý trên thân nó làm sẵn vào cái lỗ để bước tiếp theo ta luồn dây
vào.
(Chi tiết trong
video sẽ cụ thể hơn)
19.
Luồn dây vào trong mấy cái lỗ mà ta
vừa tạo ra. Luồn làm sao để dây nằm thật gọn ở trong nhé.
Lưu ý: vị trí lỗ cắt phụ
thuộc rất nhiều vào lò xo, sẽ để ở trong đó ở bước sau. Bạn nên ước lượng thử
trước khi cố định hẳn không nếu hỏng ta làm lại sẽ mất thời gian.
20.
Cho lò xo vào bên trong ống mica đã
tạo. Sau đó dùng nắp chai đã khoan để bịt lại một đầu ống mica.
Bạn sẽ thấy ở đây đòi hỏi sự chính xác cực cao. Trước
tiên, phụ thuộc vào nắp chai, ống mica tạo phải vừa khít vào, và ta dùng keo để
gắn chúng lại. Tiếp đó, lò xo cỡ cũng phải vừa để đủ luồn trong ống mica đã làm
với độ cứng thích hợp. Kế đến phần khoan ở trên, lỗ khoan 5mm tạo ở nắp chai
phải cực chuẩn để chỉ đủ đút ống truyền nhỏ đi qua mà ko để hở khí ra ngoài.
Bạn nên dùng một ít cao su để cố định lại phần tiếp xúc giữa nắp chai và ống
truyền.
Và
chỗ khoan phần keo Epoxy ở phần đầu nhỏ của Gardena cũng phải cực khít với độ
rộng của chiếc ống truyền nhỏ sẽ được đút qua.
21.
Các bước tiếp theo sẽ làm giống với
bước tạo bộ phận từ ống truyền và đầu bút.
Khác
ở chỗ là ta làm với đầu ống truyền còn lại sau khi đã luồn qua nắp chai, cái mà
đã gắn với ống mica ở bước trên.
22.
Bạn có thể dùng tiếp chiếc đinh tán mà ta đã dùng ở
trên.
23.
Nhớ là ép thật chặt rồi cố định lại đầu tròn của kim ở
trong, rồi dùng dây đồng gắn chặt đầu bút lại.
24.
Bạn có thể dùng loại đầu bút cỡ nhỏ hơn đủ để vừa đút
qua được ống truyền, rồi ta dùng dây đồng cố định lại sẽ chặt hơn. Loại này đảm
bảo hơn nhiều đó !!!
25.
Sau khi gắn nắp chai vào bộ phận
kia, hãy thử dùng chai để xem có vặn vừa với nắp không. Và để ý xem ma sát tạo
bởi nắp chai và bộ phận kia có đủ để giữ nó lại thật chặt hay không, nếu chưa
đủ, hãy cố gắng làm cho chặt, có thể bằng cách đổ keo, hoặc bạn làm lại bộ phận
ống mica khít hơn nữa.
Lưu ý, phần của đầu ống truyền, đầu
bút nằm ở trong chai đã nối. Còn đầu bút kia nằm ở trong Gardena.
Ở chỗ này có một chỗ khó
hiểu và theo mình bạn nên gắn đầu bút + kim + đầu tròn các thứ vào sau đã luôn
xong ống truyền qua phần đầu nhỏ của Gardena và nắp chai, cùng độ rộng tạo bởi
mũi khoan 5mm.
26.
Bạn còn nhớ phần ống mica dài 350mm ta tạo ở trên chứ?
Bây giờ ta dùng phần đó để cố định lại bộ phận kia và Gardena, dùng băng dính
cố định thật chặt nhé. Nhớ là ở giữa chúng cũng có lò xo đấy.
Hai cái lò xo ở trong ống mica 750mm, một cái ở trong ống mica 350mm. Nếu bạn có lò
xo tự kiếm riêng thì nhớ phân bố sao cho đều nhé. Hãy xem video để có thể tính
toán hợp lý nhất có thể.
27.
Lưu ý: Bước cuối cùng
này rất quan trọng, đây là mấu chốt cho tất cả các bước mà ta đã làm ở trên.
Lúc gắn phần mica vào phần màu cam
của Gardena, bạn phải đảm bảo rằng lúc đó là lúc đang kéo phần màu cam xuống.
Vì cơ chế này phụ thuộc vào cách vận
hành của Gardena (tức là kéo phần cam xuống rồi đút đầu bi vào, rồi lại kéo lên tức là
khóa chốt bi lại) lúc ta dùng băng dính + keo gắn cố định hệ thống
ống mica kia với Gardena tức là ta đã coi cả phần dưới chính là vật đi liền với
Gardena (kéo phần
cam xuống tức là kéo cả phần dưới xuống), cho nên nếu bạn gắn nó
trong điều kiện đã khóa thì không thể kéo xuống để cho đầu bi vào được nữa (do
dán là cố định rồi).
Nói
một cách khác là ta gắn cả bộ phận dưới vào Gardena khi Gardena đang ở trạng
thái khóa đầu bi. Dùng băng dính điện cố định phần bộ phận mica với phần cam
của Gardena thật chặt. Chỗ 2 mica tiếp xúc với nhau nên để vùng đệm rộng khoảng
10mm để chắc chắn rằng hệ thống phải thật bền, không bị bung ra khi rung lắc
hay với áp suất cao.
Dưới đây là đường link hai video Youtube do Aircommand Rocket phát triển,
sẽ chi tiết và hướng dẫn cụ thể từng bước. Vì một số đồ và thiết bị không thể
kiếm được ở Việt Nam nên mình, trong bài viết, đã giới thiệu cho các bạn phương
án thay thế.
Phần 1 :
Phần 2 :
Cách đo độ cứng (độ giãn) của lò xo
Có rất nhiều cách để đo, và tính xem lực sinh ra ở bộ tách tầng này là
bao nhiêu, nhưng ở đây tôi sẽ chỉ cho bạn cách đo đơn giản và dễ làm nhất với
điều kiện ở các gia đình.
Bạn sẽ cần đo lực sinh ra khi cơ chế tách tầng kia
hoạt động như sau:
1.Sau khi hoàn
thành, quay đầu phía cái nắp chai vào cái cân gia đình và áp bộ tách tầng vào
bề mặt cân.
2.Hãy nhớ là
cân thật chuẩn, chỉnh cân sao cho sau khi áp mặt lên, có bộ tách tầng ở trên mà
cân vẫn chỉ 0.
3.Dùng tay ấn
nhẹ xuống, đủ để cho hệ thống tách tầng khóa lại.
4.Sau đó từ từ
thả tay ra, để cho phần phía đầu bắt đầu di chuyển.
5.Ngay lúc đó,
đọc số đo ở cân và ghi nhớ lại.
Để tên lửa tách tầng có thể hoạt động được, bạn cần tối thiểu 800g lực
hoặc hơn nữa. Nếu như nhỏ hơn con số đó, hệ thống mà bạn mất công làm sẽ khó có
thể tách tầng như ý muốn khi ở độ cao thích hợp (điều này đã được đúc kết qua
rất nhiều lần thử và thất bại của tôi). Điều này cũng thể hiện rằng cần ít nhất
800g để có khiến hệ thống này khóa lại khi bắt đầu bắn, có nghĩa là phần tên
lửa phía trên của bạn đổ nước làm sao để cả vỏ chai lẫn nước tổng cộng nặng vừa
đủ trên 800g. Nếu như nó nhẹ hơn thế, bạn sẽ cần một cái khóa, tôi sẽ chỉ bạn
cách làm sau đây.
Khóa bộ tách tầng
Chiếc khóa này hoạt động cũng khá là đơn giản. Nếu như
phần thân tên lửa nước ở trên không đạt đủ độ nặng tối thiểu, bạn có thể gắn
thêm chiếc khóa này vào khoảng trống giữa phần cam của Gardena và phần trong
của Gardena. Bạn để ý lúc mà ta khóa Gardena lại, có một khoảng nhỏ ở phần
thân, nhiệm vụ của cái khóa là chèn phần đó lại để không cho phần cam tụt xuống
vì không đủ lực. Gắn cái khóa này với lò xo và buộc nối với bệ phóng bằng một
sợi dây. Khi mà tên lửa nước được phóng, khóa sẽ tự động rời ra, nhưng gia tốc
bắn sẽ khiến phần cam vẫn ở vị trí khóa của Gardena do trọng lượng của phần
chai trên đã được tăng lên (ngoài gia tốc trọng trường còn cộng thêm gia tốc
bắn mới tạo ra) cho tới khi tên lửa có xu hướng dừng dần trên không hay nói
cách khác là lực để phá khóa thắng được lực tạo bởi gia tốc bắn.
Bạn có thể tạo cái khóa này từ một miếng gỗ nhỏ hoặc miếng nhựa.
Chúc các bạn làm thành công, nếu có vấn
đề gì khó khăn, đừng ngần ngại liên hệ với mình qua Facebook của hội Tên Lửa
Nước Việt Nam.
Một số hình ảnh
Tác giả : Đặng Nhật Minh - Solarlight Dark (Hội Tên Lửa Nước Việt Nam)
Lên trên
Post a Comment